Agressiviteit

Inhoud

Agressie

Agressie is een veelvoorkomend probleem, wat binnen een gezin voor veel spanningen en problemen kan leiden.

We spreken van agressie wanneer de grenzen van iemand anders worden overschreden, een kind aan de andere bewust schade wil berokkenen of als een kind met woede iets probeert te bereiken.

Agressie kan een patroon in iemands leven worden, met name als het kind merkt dat het iets kan bereiken met zijn agressieve gedrag, bijvoorbeeld macht of kan verhullen dat het iets niet durft of kan.
Agressie wordt niet beschouwd als een emotie, maar als een aangeleerde gewoonte (afgekeken c.q. “geleerd” van anderen, bijv. ouders).

Agressiviteit komt in veel gevallen voort uit onbewuste en onderbewuste dingen en uit zich ofwel in verbaal agressief gedrag ofwel in fysiek agressief gedrag. Een combinatie komt ook vaak voor.

Agressie bij kinderen

Agressie kan plaatsvinden bij hele jonge kinderen, vaak in de vorm van frustratie, veel schreeuwen en ander aandachttrekkend gedrag. Ook komt agressie veel voor bij pubers.
Meisjes zijn met name verbaal agressief, terwijl jongens eerder fysiek/dreigend agressief gedrag vertonen.

Belangrijk om te beseffen is dat agressie een probleem is dat niet eenvoudig op te lossen is en dat agressie vaak een combinatie is van frustratie, erfelijkheid, sociale status en leefpatronen.

Agressie uit frustratie

Agressie bij jonge kinderen komt vaak voort uit frustratie. Die frustratie hoeft niet altijd redelijk te zijn.

Omdat jonge hersenen nog volop in ontwikkeling zijn, zijn nog niet alle verbindingen tussen oorzaak en gevolg gelegd en snappen kinderen niet altijd wat er om hen heen gebeurt.
Ouders hebben hierin een belangrijke taak om veel uit te leggen en toe te lichten. Hierdoor kunnen jonge kinderen hun gedachten ordenen en ontstaat minder frustratie.

Op het moment dat kinderen naar school gaan, wordt hun wereld groter en is er enerzijds een grotere uitlaatklep, maar anderzijds ook een grotere bron voor mogelijke frustraties.

Agressie bij jonge kinderen uit zich op verschillende manieren:

  • Verbale agressie waarbij kinderen scheldwoorden gebruiken
  • Non-verbale agressie door bijvoorbeeld met voorwerpen te smijten, vaak gecombineerd met een enorme driftbui
  • Non-verbale agressie waarbij het kind fysiek agressief is naar mensen die dichtbij hem of haar staan (emotioneel gezien).

Is agressie te voorkomen?

Agressie komt op alle leeftijden voor.
Bij een kleuter spreek je niet zo snel over agressie. Deze is gewoon lastig en driftig. Houd er echter rekening mee dat kleuters ook behoorlijk agressief kunnen zijn en doe er wat aan!

Laat meteen merken dat je dergelijk gedrag niet tolereert, ook niet van een dwingende kleuter. Een kind dat zijn moeder slaat moet gecorrigeerd worden. Dit gedrag moet nooit weggelachen worden!
Wellicht voorkomt jouw adequate optreden bij het zeer jonge kind agressie op latere leeftijd, bijvoorbeeld als de kleuter een puber is.
Het zal namelijk veel moeilijker zijn om een puber te corrigeren.

Ouders en opvoeders hebben een voorbeeldfunctie

Je denkt er wellicht niet altijd over na hoeveel impact jouw gedrag op dat van je kinderen heeft. Ouders en opvoeders zijn het grote voorbeeld voor de kinderen.

Ben jij of je partner behoorlijk agressief op bepaalde momenten van ruzie, discussie enz. dan zullen jouw kinderen dit gedrag zeer waarschijnlijk overnemen, omdat zij dit als normaal zullen gaan beschouwen als dit vaak voorkomt.

Je kunt op twee manieren agressief zijn:
Agressief met woorden en agressief door handelen (geweld gebruiken, iemand pijn doen).
Het is beter om je kind tot tien te leren tellen, dan te zeggen sla er maar op los!

Je bent zelf niet bekend met agressie en toch…..

Je hebt je kinderen altijd zo keurig mogelijk opgevoed en toch gaat één van je kinderen het verkeerde pad op. Je zult er slapeloze nachten van hebben en ook overdag zal het je niet loslaten. Een agressief kind in je gezin hakt erin en bepaalt de sfeer.

De angst die je als ouder voelt zal door je andere kinderen niet onopgemerkt blijven. Probeer te voorkomen dat de agressieve puber zich thuis misdraagt zodat je andere kinderen zich thuis veilig blijven voelen. Dit is moeilijk!

Er is een verschil of de agressieve puber zich zowel binnenshuis als elders misdraagt. Probeer er achter te komen wat de problemen zijn.
Een kind wordt niet van de ene op de andere dag agressief. Is je kind eerder veel gepest en draait hij de rollen nu om door zelf het heft in handen te nemen om meer pesterijen te voorkomen?
Het is moeilijk om erachter te komen wat er precies speelt. Praat met school, ga naar een huisarts, deze zal je wellicht een psycholoog adviseren. Je puber zal niet vrijwillig mee willen gaan. Zoek dan eerst alleen hulp.

Wat kun je het beste doen? Professionals zijn bekend met deze problemen en zullen je een verantwoorde manier voorleggen hoe je het beste hiermee om kunt gaan.
Blijf niet in je eentje worstelen met dit grote probleem.

Onderscheid verbale en fysieke agressie

Verbale agressie is gemakkelijker te negeren dan fysieke agressie.

Verbale agressie

Is het verstandig om verbale agressie te negeren?
De meningen zijn hierover verdeeld. Jij zult daar zelf ook een mening over hebben.
Jij kent je puber als de beste en weet waarschijnlijk wel wanneer je bepaald gedrag kunt negeren, omdat je weet dat het van voorbijgaande aard is en niet zo hevig is bedoeld als dat het overkomt.
Je kunt verbale agressie negeren en er op een later en beter tijdstip (als de puber en jij wat zijn afgekoeld) op terugkomen.

Laat duidelijk merken met woorden dat jij er andere normen en waarden op nahoudt en dat de puber zich daar ook aan dient te houden. Doe je dit op deze manier dan wil dat zeggen dat je er één keer op terugkomt, afspraken erover maakt en er niet over door blijft zeuren zoals pubers dat noemen.
Leg gerust sancties op en voer deze ook uit als blijkt dat de puber zich niet houdt aan gemaakte afspraken.

Fysieke agressie

Bij fysiek geweld is het een ander verhaal.
Soms komt je eigen veiligheid, dat van je gezin of anderen in het geding. Dit kun en mag je niet negeren! Is dit het geval zoek dan in ieder geval hulp bij professionals. Blijf niet alleen met dit grote probleem zitten.

Wordt je puber door zijn agressief gedrag door derden op het matje geroepen, vorm dan één front met de agressief benaderde partij. Krijgt je puber straf op school ga dan niet als boze ouder op de leerkracht af, maar luister eerst naar het verhaal. Zorg te allen tijde dat je het verhaal van twee partijen te horen krijgt.

Het is niet prettig om te horen dat je kind agressief is, maar kies niet zonder het fijne van het incident te kennen voor je puber. Een puber is geen kleuter meer en mag dus voor zijn daden op het matje geroepen worden en bestraft worden. Hij draagt zelf de verantwoording voor zijn daden, ook al zul jij voor financiële kosten door zijn agressie wel opdraaien. Laat je puber in elk geval dit bedrag aan je terug betalen op een manier die jij zelf kunt bepalen.

Een puber moet de consequenties van onbehoorlijk gedrag voelen. Wellicht denkt hij dan de volgende keer even wat langer na voordat hij agressief wordt. Weet jij van jezelf dat jij er vroeger ook moeite mee had om je handen thuis te houden, dan kun jij je inleven in je kind en hem wellicht wat tips geven om fysieke agressie achterwege te laten.

Tips voor ouders:

  • Laat je niet verleiden om agressie te beantwoorden met verbale of fysieke agressie. Geef het goede voorbeeld;
  • Lees een goed boek over omgaan met agressie en lees de ervaringen van ouders hoe zij er in de praktijk mee omgaan. Het gebeurt niet alleen bij jou!
  • Geef je kind alternatieven om te uiten als het ergens niet mee eens is. Je kind mag een andere mening hebben, maar laat het weten dat je dit aan anderen niet door agressie duidelijk hoeft te maken;
  • Stuur je kind naar een training om zijn gedrag te veranderen;
  • Aarzel niet om hulp te zoeken, vaak kun je dit probleem niet alleen oplossen. Schaam je er niet voor, door niets te doen kunnen de problemen verergeren;
  • Praat met andere ouders, zodat je je niet zo alleen voelt met dit probleem en je zult merken dat het vaker voorkomt dan je steeds had gedacht en dat agressie in alle milieus voorkomt;
  • Voer de straf uit die jij oplegt meteen uit! Doe jij dit niet, dan word je niet serieus genomen.

De reden van agressief gedrag kan erg uiteenlopen: onmacht, macho willen zijn, revanche nemen, erbij willen horen enz. Wellicht kun jij de reden achterhalen, misschien heb je er hulp bij nodig.
Aanvaard de hulp die beschikbaar is, het maakt je leven tijdens de pubertijd van je “onmogelijke” puber een stuk draaglijker.

8 gedachten over “Agressiviteit”

  1. “Praat met school, ga naar een huisarts, deze zal je wellicht een psycholoog adviseren. Je puber zal niet vrijwillig mee willen gaan. Zoek dan eerst alleen hulp”.
    “Wat kun je het beste doen? Professionals zijn bekend met deze problemen en zullen je een verantwoorde manier voorleggen hoe je het beste hiermee om kunt gaan. Blijf niet in je eentje worstelen”.

    De psycholoog zei: “Het is je kind en je zal ermee moeten leren omgaan”.
    Elke dag hetzelfde. De hele dag uitgescholden worden. Doodop ben ik.

  2. Mijn dochter heeft 3 onhandelbare kinderen , gaat van roepen slaan , dingen stukslaan en nog erger. Zo kan het echter niet verder en heeft dringend hulp nodig voor alles uit de hand loopt. ze staat er helemaal alleen voor door de echtscheiding. kan iemand mijn dochter helpen aub. groetjes. volgens mij is er een opname nodig om de kinderen een tijd kunnen te begeleiden . Borgers Miranda !

    1. Hai Miranda,
      Een opname is helemaal niet nodig, het probleem ligt waarschijnlijk bij de moeder (uw dochter). Het is belangrijk dat zij grenzen trekt en de gevolgen van hun acties laat zien en dit op de goede manier moet doen. De moeder moet hulp krijgen bij het opvoeden van de kinderen en van haar eigen problemen niet de kinderen. De kinderen vertonen waarschijnlijk probleemgedrag doordat zij geen goede regels en structuur kennen .
      Groetjes Eline

      1. Goed zo Eline, wat een goed advies, Chapeau. Tips op basis van vooroordeel zonder eerst de gehele situatie te weten.

      2. Dat is fijn. Dus als je puber je uitscheld en door de kamer laat vliegen dan ben je als moeder fout???? Dat vind ik wel heel kort door de bocht. Invloed omgeving enz. Wordt dan niet naar gekeken?

  3. Waarom zou je u kind uitschelden? Als zelf kindzijde apprecieer ik het enorm dat mijn moeder me niet uitscheld of uitlacht dit soort straffen is wel het domste om te doen.

  4. Mijn zoon slaat me… Hij is 15 jaar oud. Als ik hem weiger te geven wat hij vraagt wordt hij aggressief. Vorige maand sloeg hij me een blauw oog. Ik heb twee weken enkel wazig kunnen zien. Hij zei dat het reflexmatig was en betoogde spijt.
    Vandaag weer een incident. Ik wijs hem er op dat audermishandeling een misdaad is. Hij zegt dat als er geen getuigen zijn en ik geen zichtbare wonden heb het mijn woord tegen het zijne is. Ik krijg twee vuistxlagen in het gezicht en een shop op mijn dijbeen. Als hij er later op aangesproken wordt door mamma, ontkent hij glashelder, toont zich zelfs verontwaardigd. Ik heb de slagen kunnen afweren en dus geen zichtbare verwondingen. Ik ben ten einde raad. Vorige week nog heb ik hem een slagerses uit de handen moeten wringen, waarmee hij me wou belagen. Hij aanvaardt geen enkele consequentie voor zijn gedrag. en vindt dat hij reh heeft ten alen tijde mijn huis binnen te lopen en alle te nemen wat hij nodig acht (ook geld). Mijn deuren en ramen zijn steeds op slot. Mijn slaapkamrdeur is op slot. Hij dreidgde ook al vrienden in te schakelen om mij eens goed te grazen te nemen.
    Ik leef in angst. Ik ben ten einde raad en weet echt niet meer wat doen. Ik ms mijn zoon, maar ik moet mezelf beschermen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *